İLK BİLGİSAYAR - ENIAC

Genel Sorumlu Mesaj Sayısı : 1093 Yaş : 61 Kayıt tarihi : 26/11/06

ENIAC
Electrical Numerical Integrator And Computer
ENIAC, Amerikan Ordusu tarafından geliştirilmiş olan ve bilgisayar diyebileceğimiz ilk cihaz. Aslında sayıları makinalara hesaplatma işinin geçmişi 1839'lu yıllara kadar gidiyor. İngiliz Charles Babbage mekanik olarak çalışan ilk bilgisayarı üreten kişidir. Kadın matematikçi Ada Countless Lovelace ile beraber geliştirdikleri makinanın ismi "difference engine". Makina basit difransiyel eşitlikleri çözebiliyordu. Daha sonra teorik olarak geliştirdikleri diğer bir makinayı ise hiçbir zaman üretemediler. Ancak sonuçta Babbage'ın ürettiği cihaz tamamen mekanikti ve günümüz bilgisayar sistemlerinin atası kabul edilmiyor.
1930'lu yıllara gelindiğinde fizikçiler aynen ENIAC'ın kullandığı vakum tüplerinden oluşan radyasyon sayaçlarını kullanıyorlardı. Bu yıllarda İngiliz Gizli Haber Alma Örgütü, John Atanasoff ve IBM bilgisayarlar üzerine çalışmalar yapıyordu. Iowa State Kolejinde fizik okuyan John Atanasoff, yüksek hızlı veri hesaplama üzerine çalışmalar yapıyordu. Teorik olarak geliştirdiği sistemi 1941 yılına kadar yapma imkanı bulamadı.

1940'lı yıllara gelindiğinde Pennsylvania Üniversitesine ait elektrik mühendisliği okulu Moore'da yüksek hızda veri hesaplama üzerine geniş çalışmalar yapılıyordu. Kızışan dünya savaşı özellikle daha hatasız uzun menzilli topların tasarlanmasını gerektiriyordu ve bunlar için de hesaplamaları hızlı bir şekilde yapabilen cihazlara ihtiyaç vardı. Tam bu esnada 32 yaşındaki John Mauchly ve 23 yaşındaki J. Presper Eckert tarafından hazırlanan proje reddedildi. Red sebebi ise oldukça basitti, sundukları cihaz (ENIAC) oldukça pahalıydı.

Solda Mauchly, sağdaki ise Eckert.
John Mauchly'nin ilgilendiği ana alan hava tahminleri problemlerini çözmekti. Meteorolojik araştırmalar muazzam büyüklükteki istatistik verilerinin hesaplanmasına dayanıyordu ki bunlar için mutlaka bir cihaz geliştirilmeliydi. Ursinus KOlejinde profesör olan Mauchly, bu hesaplamaları yapacak sistemler üzerine çalışırken soğuk katod tüplerinden faydalanabileceğini bulmuştu. Her ne kadar bunlar yüksek güçlü vakum tüplerinden daha yavaş olsalarda, daha ucuzdular ve daha az elektrik enerjisine ihtiyaç duyuyorlardı. Mauchly, bu projeyi destek alıp geliştiremediği için öncelikce "harmonic analyzer" adını verdiği hemen hemen aynı işi yapan analog bir cihaz geliştirdi.
1941 yılında Amerika savaşa girdiğinde, özel ve gizli bir proje için Moore okulu görevlendirildi. Mauchly buraya gelerek programa katıldı. Bu arada okulun en parlak öğrencilerinden biri olan J. Presper Eckert, laboratuar asistanı olarak göreve başladı. Eckert daha önceden manyetik alan etkisini ölçüp verileri bir film üzerine yazan bir cihaz geliştirmişti.
Birlikte çalışan Eckert ve Mauchly, 1942 yılında "Hesaplamalarda Vakum Tüplerinin Kullanımı" başlığı ile bir rapor yayınladılar. Atış sistemlerinin hesaplanması daha acil bir hal almaya başlayınca, laboratuarın çalışmaları hızlandı. Okulda kullanılan masaüstü hesap makinaları ile bir olasılığın hesaplanabilmesi 40 saati alabiliyordu ve bu makinadan yalnızca 1 adet vardı. Amerikan birlikleri 1943 yılında Afrikaya ayak bastıklarında daha önceden görmedikleri bambaşka bir yeryüzü ile karşılaştılar ve hesaplamalar burada çalışmadı. Ordunun acilen yeni bir atış tablosuna ihtiyacı vardı. Ordunun bu ihtiyacı, hızlı hesaplama yapabilen bir bilgisayar sistemini kaçınılmaz hale getirdi.
Mauchly'nin hazırlamış olduğu rapor bir anda bir projeye dönüştü. 2 Nisan 1943 yılında "Elektronik Difransiyel Analizör" projeyi devereye girmiş oldu. Projeyi aldıktan sonra Mauchly ve Eckert çalışmalarını hızlandırdılar ve ordu ile anlaşma imzaladılar. Projenin ismi: ENIAC
1942 yılında çözülmesi gereken en büyük problem onluk sayaçtı. Bu elektronik sayaç rakamları hafızasında tutabilecek ve 0'dan 9'a kadar artırabilecekti. Projenin ilk 6 ayında değişik yerlerden önerilen 4 değişik sayaç projesi denendi. Diğer bir problem ise güvenilirlikti. Çünkü vakum tüplerinin sayısındaki artış hesaplamaların güvenilirliğini tehlikeye atıyordu. O güne kadar radyolarda, telefon sistemlerinde veya yangın ihbar sistemlerinde vakum tüpler problemsizce kullanılabiliyordu ancak bu kadar çok sayıda vakum tüp birçok hataya neden olabilirdi. ENIAC üzerinde 17,480 tüp vardı ve saniyede 100,000 sinyal üretiliyordu ki oluşabilecek herhangi bir hata 1,87 milyar olasılık doğmasına neden oluyordu. Eckert ve ekibi birçok değişik tipteki vakum tüpünü denediler. Birçok tüpün ömrünün oldukça kısa olduğu görüldüğü.Dolayısıyla ENIAC'da daha düşük güç ile çalışan ancak uzun ömürlü tüpler kullanıldı.
ENIAC 1946 yılında bitirildiğinde, üretilme amacı sona ermiş ve savaş bitmişti. Aslında 1945 yılında ilk olarak kullanıldığında, topların atış hesaplamalarından ziyade zincirleme termo nükleer reaksiyon ve hidrojen bombasının hesaplanmasında kullanılmıştı.
İLK BİLGİSAYAR - ENIAC Eckert

Eckert ENIAC ile çalışırken

30 farklı birime sahip olan ENIAC, güçlü bir elektrik akımına ve yine güçlü bir havalandırmaya ihtiyaç duyuyordu. 30 tondan daha ağır olan ENIAC, 19,000 vakum tüpüne, 1500 röle ve yüzbinlerce rezistans ve kapasitöre sahipti. Sistemin toplam güç sarfiyatı ise 200 Kilowatt'tı.
ENIAC bir numaranın görüntüsünü ayırabiliyor, eşitlikleri karşılaştırabiliyor, çarpabiliyor, bölebiliyor, toplayabiliyor, çıkartabiliyor ve kare kökleri hesaplayabiliyordu. ENIAC'ın akümülatörleri hem toplama hem de hafıza işlevi görüyordu.
Mühendisler, tüm herşeyi elektronik yaparak ENIAC'ı mümkün olduğunca hızlı hale getirmeye çalışmışlardı. Mekanik işleve sahip tek şey ise bilgi girişi için kullanılan IBM'in kart okuyucusu ve yazıcısıydı.
ENICA içeriren programlanabilir bir cihaz olarak üretilmemişti. Programlar değişik kabloların takılması ve düğmelere basılması ile dışarıdan yapılıyordu.
ENIAC ilk önce Moore okulunda kullanıldı. İlk görevleri arasında atom enerjisi ve balistik hesaplamalar bulunuyordu. Kış geldiğinde demonte edildi ve Aberdeen'a taşındı. Çalışmaya başlaması 1947 Ağustos ayını buldu. ENIAC 1949 yılından 1951 yılında kadar ülkenin tek hesaplama cihazı olarak kullanıldı. 60 saniye yol alan bir topun rotasının hesaplanması için 20 saatlik çalışma gerekiyordu. Analog Analizör bu hesaplamayı 15 dakikada yapabiliyordu. ENIAC için bu hesaplama ise yalnızca 15 saniyeydi.
Balistik topların atış tablolarının çıkarılması haricinde ENIAC hava tahminlerinde, atom enerjisi hesaplamalarında, kozmik ışın çalışmalarında, termal tetikleme, rastgele sayı bulunmasında, rüzgar tüneli dizaynında ve diğer bilimsel araştırmalarda kullanıldı. 1951 yılına gelindiğinde ise artık endüstriyel olarak kullanılmaya başlandı.
1953 yılında ENIAC'dan daha hızlı olan EDVAC ve ORDVAC, ENIAC ile aynı laboratuarda kullanılmaya başlandı. Bu yıllara ENIAC üzerinde bazı değişikliklerde yapıldı.
6 yıllık haftada 100 saatlik çalışmadan sonra ENIAC, çocukları EDVAC ve ORDVAC'tan maliyetli hale gelmişti. 2 Ekim 1955 yılında saatler 11:45'i gösterirken ENIAC'ın elektrik bağlantısı kesildi ve tarihin ilk bilgisayarı görevini tamamlamış oldu. Şu anda ENIAC'ın parçaları Amerikan Ulusal Müzesinde ziyaretçilere sergileniyor.

ENIAC RESİMLERİ
İLK BİLGİSAYAR - ENIAC Eniac