AMD'NİN YENİ YONGA SETİ İNCELEMESİ - RS690G

AMD'nin ATI'yi alması 2006'nın en önemli olaylarından
biriydi ve bu beraberliğin ne sonuçlar doğracağını kendileri bile tam
bilmiyordu. Ama artık bu birleşim, daha doğrusu AMD'nin ATI'yi yutması,
kendini gösteriyor. AMD uzak durduğu yongaseti işine ATI'yi almasından
sonra geri dönüyor. Bunun ne önemi var derseniz, Intel örneğine
bakmanız yeterli. Intel işlemcileri alan kullanıcıların çoğu anakart
olarak Intel yongalı anakart alırlar. Gerçekten de Intel yongaları
sorunsuz ve performanslı platformlardır ama örneğin Nvidia'nın Nforce
çözümleri de çok ciddi alternatiftir. Yine de 'Intel'e Intel'
anlayışını kırmak kolay değil. Ayrıca Intel yonga üreticisi olduğundan,
işlemci firması değil platform firması uzun zamandır.

AMD tarafında ise böyle bir durum söz konusu değildi.
Nvidia yongaları AMD'yi gayet güzel taşıdılar ancak sonuçta Intel'deki
gibi bir bütünlük yoktu. Öte yandan ATI de iyi yongalar üretiyordu ama
özellik tarafında güney köprülerinden ötürü biraz geri kalıyorlardı.
AMD ATI'yi alınca artık ATI yongaları AMD ismini aldı ve böylece AMD,
yongaseti işine geri döndü. Aslında tamamen çıkmış değillerdi ancak
mecbur kalmadıkça 'bulaşmıyorlardı'. Artık AMD'nin de Intel'in sahip
olduğu işlemci-anakart yongası bütünlüğü lüksü var. Sonuçta yongaseti
gibi önemli bir konuda ATI'nin rakibi Nvidia'ya bağlı kalmak da riskli
bir durumdu , her ne kadar Nforce yongaları iyi olsalar da. Ama esas
hadise AMD işlemciye AMD yongaseti alınır düşüncesini yerleştirmek. AMD
bu işten de para kazanacak sonuçta ve yongasetlerinin de Nvidia
çözümlerine göre zaman içinde avantajlı hale gelmesi söz konusu
olabilir, zira AMD'nin kendi ürettiği işlemciye daha optimize bir yonga
çıkarması ya da en azından kendi pazarlama çıkarlarına uygun yonga
çıkarması beklenebilir.

Yeni yonganın adı RS690. Bunun çeşitleri olacak tabii.
G ve V olarak ayrılan yongalarda tümleşik ekran kartı blunuyor. G
serisinde X1250, V serisinde X1200 yongası bulunacak. Hız farkları yok
sadece multimedya özelliklerinde sınırlama var. V modeli bu yüzden
ucuz. Bizim elimizdeki örnek G modeli. Sapphire'ın en Pure serisinden.
Görüp görebileceğimiz en donanımlı RS690'lardan biri. Neredeyse tüm
özelliklerini kullanıyor yeni yonganın. Hemen görelim.
Sapphire RS690G Pure Innovation





Büyütmek için resme tıklayın

• AM2 soket desteği
  
• RS960G kuzey köprüsü ve SB600 güney köprüsü
  
• Hypertransport arabirimi
  
• Çift kanal DDR2 800/667/533 bellek desteği (8GB max)
  
• Entegre X1250 ekran kartı
  
  
  
  • HDMI çıkış
    
  
  </li>
  
• 1 adet PCIe 16X slotu
  
• 1 adet PCIe 1X slotu
  
• 2 adet PCI slotu
  
• SB600:
  
• 4 adet SATA 2 portu (RAID destekli)
  
• 1 adet IDE port
  
• 1 adet Gigabit LAN
  
• Firewire desteği
  
• 8 kanal ses
  
• 10 adet USB 2.0 port
  
• Form:Micro ATX
  

Önemli özellikleri ürün üzerinden görelim.



Uzun bir aradan sonra 'AMD Chipset' yazısını görüyoruz.
80 nanometre teknolojisiyle üretilen yonga küçük olmasının avantajıyla
pasif soğutuluyor. Soğutucu oldukça küçük. Kuzey köprüsü Intel'in
aksine bellek kontrolcüsü içermiyor zira bellek kontrolcüsü işlemcide.
Böyle önemli bir bölüm işlemci üzerinde olunca, yonga çok ısınmıyor
haliyle. Anakart AMD'nin AM2 soketindeki işlemcilerini destekleyor.
Kitapçıkta yazan bir bilgi K8L çekirdeğini de destekleyecek izlenimini
verdi. Yani revizyon gerekmeyecek gibi gözüküyor. Peki 690G kuzey
köprüsü bize ne sağlıyor?

Öncelikle kuzey köprüsünün en önemli özelliği ekan
kartı onu belirtelim. Entegre ekran kartı şimdilik piyasadaki en hızlı
entegre kart özelliği taşıyor. X1250 olarak geçiyor ama temelde X700
ekran kartı bulunuyor. Aslında Nvidia özellik tarafında daha önde zira
Shader Model 3 destekliyor ama ATI'nin kartı 2.0b olmasına rağmen yapı
olarak daha güçlü. Nvidia 6150 serisinde iki adet piksel shader ve iki
adet doku kaplama ünitesi var. X1250'de ise bu üniteler dört adet.
Nvidia çözümü 475MHz iken ATI 400MHz ancak bahsettiğimiz yapı farkı
ATI'ye avantaj sağlıyor. Yine de günümüzün ekran kartları yanında X1250
de hayli geri.

AMD bu yongasetinde bir 'eğlence platformu' yaratmayı
hedefliyor. Oyun kısmı imkan olduğu kadar olacak ama öncelik tamamen
modern cihazlara bağlanabilmek ve Vista gibi içinde artık 3D barındıran
işletim sistemlerini performanslı çalıştırmak. X1250'yi buna göre
değerlendirmek gerekiyor. 690G'yi özel yapan şey 3D kabiliyetinden çok,
desteklediği çıkışlar. 690G ile ilk kez HDMI çıkışı geliyor entegre
platformlara. HDMI, ekran kartlarında hala nadir ve kablo ses ile
görüntüyü iletebilse de ekran kartı üzerinde ses kartı olmadığından bu
mümkün olamayabiliyor. Ancak 690G'de güney köprüsü üzerinden ses de
HDMI çıkışına gidiyor ve ses ile görüntü tek kablodan derli toplu
gidiyor. HDCP desteği de veriliyor. X1250 içinde TV encoder'i de
olduğundan, TV çıkışı da bulunuyor. ATI'nin Avivo görüntü iyileştirme
teknolojisi de bu yongada bulunuyor. Donanımdan H.264, MPEG4,
hızlandırma özelliği de entegre yongada bulunuyor. X1250'nin
desteklediği en yüksek çözünürlük 2048×1536. HDMI çıkışı ise 1280×720p
çözünürlük destekliyor.



Soketin etrafı temiz. Biz testlerimizi Asus Silent Knight ile yaptık. Herhangi bir sorun çıkmadı. 12V konnektörü soketin üst tarafında. Kablosu işlemci fanına dolanmıyor.



Anakart 8GB DDR 2 destekliyor. Çift kanal çalışması
için bellekleri yan yana takmak gerekiyor. Güç konnektörü anakartın
kenarında kablo karmaşası yaratmıyor. Disket sürücü bağlantısı da
kenara konmuş. Takarsanız kablosu anakarta taşmayacak.



Anakartın güney tarafında ise pasif soğutulmuş SB600
bulunuyor. ATI, önceki modelleriyle güney köprüsü tarafında Intel'in
gerisinde kalmıştı ama SB600 yine geride olamasına rağmen, bu defa
tatmin edici özelliklerle geliyor. Dört adet SATA2 port destekleniyor
ve RAID 1 ve 0 desteği var. RAID5 yok. Rakipler altı porta kadar çıktı
ama hedef kitle muhtemelen tek disk kullanacaktır. Intel'in aksine AMD,
IDE'yi dışlamıyor. Intel anakartlarda harici yongalarla sağlanan IDE
desteği, DOS altından çalışan Ghost gibi programlarda problemlere yol
açabiliyor. SB600'de böyle bir sorun yok. SB600 yongası firewire
desteklemediğinden, Sapphire bu işi harici VIA VT6307 yongası ile
çözüyor.



Anakartın firewire desteği bulunuyor.



Anakartın iki adet PCI yuvası bulunuyor. Micro ATX için
iyi bir sayı. Bu biraz da PCI Express slot sayısının azlığından
kaynaklanıyor. İki slot var. Birisi X16 diğeri X1. Her şeyi entegre bir
anakart için bizce yeterli miktarda genişletme imkanı bunlar. Oyun
isteyen, istediği ekran kartını alıp takabilir. Ancak oyun dışında da
bizce önemli bir artısı var bu slotun. Sapphire bu modelde DVI çıkışı
için bir kart koymuş.



Entegre VGA'sı bulunan anakartlarda DVI ve HDMI
çıkışına daha önce rastlamıyorduk ama bu anakart ikisini birden
sağlıyor. Çoğu üst düzey 690G'de HDMI olacak ama DVI opsiyonel
olduğundan, her markada yok.



DVI kartı PCI Express 16X slotuna takılıyor. Harici
ekran kartı almanız gerekirse zaten çoğunda DVI çıkışı var. Anakartı
kutudan çıktığı anda DVI destekli LCD monitörlere bağlamak önemli
avantaj. Başlangışta bu ürünü alanlar yüksek ihtimalle HDMI bağlantısı
kullanmayacaklar. Henüz panellerde yaygın değil. Onun yerine dijital
bağlantıyı DVI ile hemen sağlayabileceksiniz.



Bizce SB600 güney körpüsünde olması gereken bir özellik
gigabit ethernetti ama konmamış. O yüzden Realtek yongası bu işi harici
olarak görüyor. Eğer SB600'de entegre olsaydı maliyet düşerdi ama daha
önemlisi belki iki ethernet bağlantısı koyabilirlerdi elimizdeki gibi
üst düzey bir anakarta.



Anakartın ses çözücüsü ALC882D. Dolby Digital Live
onaylı 8 kanal ses çözümü. Hedef kitlenin harici ses kartı alacağını
sanmıyoruz. Eğer dijital bağlantı imkanınız varsa zaten gerek yok.



Anakartın arka paneli epey dolu. Standart portların
yanında HDMI, dört adet USB2.0 portu, LAN ve ses çıkışları bulunuyor.
SB600 10 USB port destekliyor ama anakartta sekiz adet için yer var. Bu
noktada bir özellikten daha bahsedelim. Surround view denen ikiden
fazla monitör kullanma özelliği sistemin artıları arasında.
VGA+HDMI+ekran kartı kullanarak dört çıkış alabiliyorsunuz.